Ο τυμπανικός υμένας είναι ένας κυκλικός δίσκος λεπτού δέρματος με διάμετρο 8-9mm. Σε αντίθεση με το όνομά του, δεν είναι επίπεδος όπως η επιφάνεια ενός μουσικού τυμπάνου, αλλά έχει ένα μάλλον κωνικό σχήμα με την κορυφή προς τα μέσα. Το μέσο ους αυτό καθαυτό βρίσκεται προς το έσω του τυμπανικού υμένα και είναι ένας αεροβριθής χώρος που περιέχει τρία μικρά οστά (οστάρια), τα οποία συνδέουν τον τυμπανικό υμένα με το έσω ους.
Τα οστάρια ονομάζονται σφύρα, άκμονας και αναβολέας λόγω της ομοιότητάς τους με τα αντικείμενα αυτά. Η σφύρα έχει μια λαβή και μια κεφαλή και η λαβή είναι τοποθετημένη ανάμεσα στις στιβάδες του τυμπανικού υμένα. Η κεφαλή της σφύρας εφάπτεται σε ένα χώρο του μέσου ωτός που ονομάζεται επιτυμπάνιος χώρος και αρθρώνεται (η άρθρωση είναι όμοια με οποιαδήποτε άλλη άρθρωση του σώματος) στο μάλλον ογκώδες σώμα του άκμονα. Από τον άκμονα ξεκινά μια αποφυάδα (η μακρά απόφυση του άκμονα) που στρέφεται προς το κάτω τοίχωμα του μέσου ωτός και τελικά συνδέεται με την κεφαλή του αναβολέα. Τα δύο σκέλη του αναβολέα συνδέονται στη βάση του αναβολέα, η οποία βρίσκεται μέσα σε μια μικρή οπή (3 χιλ. x 2 χιλ.) η οποία ονομάζεται ωοειδής θυρίδα. Αυτό είναι το άνοιγμα προς τον γεμάτο με υγρό χώρο του έσω ωτός. Ακριβώς κάτω από την ωοειδή θυρίδα υπάρχει και μια άλλη μικρή οπή προς το έσω ους, η οποία ονομάζεται στρογγυλή θυρίδα. Ένας λεπτός υμένας κλείνει την οπή αυτή και όταν η βάση του αναβολέα κινείται “μέσα-έξω” ο υμένας της στρογγυλής θυρίδας κινείται “έξω-μέσα” επειδή το υγρό στο έσω ους μεταδίδει τις μεταβολές της πίεσης.
Διαμέσου του μέσου ωτός πορεύεται το προσωπικό νεύρο (έβδομη εγκεφαλική συζυγία). Το νεύρο αυτό εγκαταλείπει τον εγκέφαλο και πρέπει να περάσει από το κρανίο για να φτάσει να νευρώσει τους μύες της έκφρασης του προσώπου, δηλαδή, τους μύες της συνοφρύωσης, της ρυτίδωσης, του χαμόγελου, του βλοσυρού ύφους κ.ο.κ. Το νεύρο βρίσκεται μέσα σε έναν λεπτό οστικό πόρο και διατρέχεται οριζόντια από το πρόσθιο στο οπίσθιο τμήμα του μέσου ωτός, ακριβώς πάνω από την ωοειδή θυρίδα και τον αναβολέα, πριν στραφεί προς τα κάτω, εγκαταλείποντας τη βάση του κρανίου. Εν συνεχεία, το νεύρο στρέφεται προς τα εμπρός για να φτάσει στο πρόσωπο. Ως εκ τούτου, το προσωπικό νεύρο είναι ευαίσθητο σε βλάβες του μέσου ωτός, καθώς και σε κινδύνους τραυματισμού από τη χειρουργική του μέσου ωτός. Η παράλυση του προσωπικού νεύρου οδηγεί σε παράλυση της μιας πλευράς του προσώπου, με αποτέλεσμα την πτώση του προσώπου και την αδυναμία κίνησής του. Το χαμόγελο οδηγεί σε μορφασμό, η κατάποση υγρών σε απώλειά τους από το στόμα, ενώ το μάτι δε μπορεί να κλείσει.
Στο μέσο ους υπάρχουν και δύο μικροί μύες. Ο ένας από αυτούς βρίσκεται στο πρόσθιο τμήμα (ονομάζεται τείνων το τύμπανο μυς) προσφύεται στην κορυφή της λαβής της σφύρας και τεντώνει το τύμπανο, όταν ενεργοποιηθεί από την κατάποση. Η λειτουργία του μυός αυτού δεν είναι σαφής, αλλά πιθανώς να στοχεύει στο να κάνει τη σίτιση και την κατάποση λιγότερο θορυβώδης.
Ο μυς που εντοπίζεται στο οπίσθιο τμήμα του μέσου ωτός (ονομάζεται μυς του αναβολέα) ξεκινά κοντά στο προσωπικό νεύρο, από το οποίο και νευρώνεται, και προσφύεται στην κεφαλή του αναβολέα. Αντιδρά σε δυνατούς ήχους με σύσπαση και σύσφιξη της αλυσίδας των ακουστικών οσταρίων και πιθανώς, μειώνει τη μετάδοση παρατεταμένων και δυνητικά βλαβερών ήχων προς το έσω ους.
Το μέσο ους είναι λοιπόν, αεροφόρος χώρος υπενδεδυμένος με ενεργό ιστό που έχει τη δυνατότητα να παράγει τόσο υπολείμματα από νεκρά επιθηλιακά κύτταρα, όσο και βλέννα από τους αδένες. Αυτό δημιουργεί δύο προβλήματα: πρώτον, την ανάγκη καθαρισμού των υπολειμμάτων και της βλέννας και δεύτερον ένα λιγότερο εμφανές, αλλά πολύ σημαντικό πρόβλημα. Το οξυγόνο που υπάρχει στον αέρα του μέσου ωτός απορροφάται από τα αιμοφόρα αγγεία που διατρέχουν το βλεννογόνο, με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που το οξυγόνο απορροφάται από τους πνεύμονες. Μια ποσότητα διοξειδίου του άνθρακα απελευθερώνεται από τα αγγεία αυτά μέσα στον αέρα του μέσου ωτός, αλλά το συνολικό αποτέλεσμα είναι η πτώση της πίεσης στο μέσο ους, δεδομένου ότι απομακρύνεται περισσότερο οξυγόνο σε σχέση με το διοξείδιο που παράγεται. Με την ατμοσφαιρική πίεση που επικρατεί έξω από τον τυμπανικό υμένα, κάτι από την όλη δομή αναγκαστικά θα ενδώσει και το μόνο τμήμα που μπορεί να μετακινηθεί είναι ο τυμπανικός υμένας. Αυτός θα μπορούσε να παρεκτοπιστεί προς τα μέσα και μετά να πάψει να λειτουργεί κανονικά. Τελικά, ολόκληρο το μέσο ους θα κατέρρεε και θα προκαλείτο μια σημαντική μείωση στην ακοή.